CİNSEL SUÇLARLA MÜCADELE YÖNETMELİĞİ-Sosyalist Kadın Meclisleri (SKM)
Sosyalist Kadın Meclisleri (SKM)
CİNSEL SUÇLARLA MÜCADELE YÖNETMELİĞİ
I. AMAÇ VE İLKELER
Sosyalist Kadın Meclisleri; cins ayrımsız dünya mücadelesini, parti içerisinde kaynağını erkek
egemenliğinden alan her türlü yaklaşımla mücadeleden yalıtık ele almaz. Her türlü erkek egemen
davranışla mücadele için, cinsel suçlarla mücadelenin vazgeçilmez olduğu gerçekliğinden hareket
eder. Bu kapsamda amaç ve ilkeler, suç tanımı ve çeşitleri, yöntem ve yaptırımlar toplamından oluşan
ve kadın özgürlük mücadelesinin ilerleyişine koşut gelişmeye açık cinsel suçlarla mücadele
yönetmeliğini rehber alır.
Sosyalist Kadın Meclisleri; burjuva hukuk normlarının suç ve ceza tanımlarının ezilen cinse ve ezilen
cinsel kimliklere dönük suçları önlemekten uzak, aksine erkek egemenliğinin yarattığı konforlu
alanları güçlendirdiğinin bilinciyle hareket eder ve kendisini bu tanımlar ve yaptırımlarla sınırlamaz.
Cinsel suçlarda suçu işleyen ile suça maruz kalan arasındaki ilişki eşitsizler arasındaki ilişkidir. Bu
nedenle cinsel suçlar hukuku eşitsiz hukuktur. Ezilen cinsel kimliklere yönelik pozitif ayrımcılık esastır.
Ezilen cinse ve ezilen cinsel kimliklere dönük tüm suçları cinsel suç kategorisinde ele alır. Cinsel suç
tanımını ve cinsel suç çeşitlerini toplumsal gelişmeye paralel olarak dinamik bir şekilde alır. Bu
suçlarla mücadelede kadın adaletini ve kadın özgürlük mücadelesinin kazandığı tüm pozitif ayrımcı
yöntemleri benimser.
Kadın adaleti, cinsiyet eşitliğine içkin bir kavram olmakla birlikte kadınlar için daha adaletli bir
toplumsal yaşayış için sorumluluk alan bir kavrama işaret eder. Kadın adaleti, ezilen bir cins olarak
kadınların doğrudan adalet sağlayıcı bir mekanizma içerisinde yer almaları, kadınların toplumsal
adalet mücadelesi içerisinde özneleşmeleri ve toplumsal adaletin öncüsü olmalarını hedefler. Bu
nedenle cinsel suçlarla mücadele yönetmeliği, kaynağını cinsiyet eşitsizliğinden alan her türlü cinsel
suça karşı kadınların hesap soran adalet sağlayan bir özne olarak var olmalarını hedefler.
Cinsel suçlarla mücadele; bu yönetmeliğin kavranması, sahiplenilmesi, uygulama gücü bulması ve
dinamik ele alınması kadar; parti içerisindeki tüm erkek egemen yaklaşımlarla güçlü bir ideolojik
mücadeleyle ve kadınların her anlamda güçlü bir anlayış ve pratik birliğiyle esaslı değişimine hizmet
eder.
Cinsel suç; kadınlara, çocuklara, LGBTİ+’lere dönük, erkek egemen ayrıcalıklara dayanarak gelişen
fiziksel, duygusal, cinsel, ekonomik ve dijital her türlü şiddettir. Cinsel suçun yelpazesi oldukça
geniştir. Bu suçun oluşması için suç oluşturan fiilin illa cinselliği hedef alması, kişinin cinselliğine
yönelmesi amacıyla işlenmesi veya cinsel içerikli olması gerekmez. Bu suçu işleyen kişinin, toplumun
kendisine sağladığı erkek egemen avantajlarına yaslanarak hareket etmiş olması yeterlidir. Erkek
egemenliğinin maddi koşullarının ortadan kaldırılmadığı her toplumsal zemin; sosyal ya da bireysel
her türlü ilişkilenme biçimi cinsel suç potansiyeli ile yüklüdür. Burada gözden kaçırılmayacak temel
nokta; cinsel suçla mücadeleyi suç ve yaptırım denklemi içinde değerlendirmenin yanı sıra kadınının
erkek egemen her davranış karşısında kişisel ve kolektif refleksini de güçlendirmenin önemidir.
Cinsel suça etki eden faktörlerin sübjektif niteliği, suçun sürekliliği, suçu işleyen kişinin örgütsel
deneyim ve tecrübesini ekstra bir avantaja dönüştürmesi ve suça maruz kalan kişinin üzerindeki psikolojik etkiler gibi çok sayıda karmaşık süreç iç içedir. Bu nedenle cezanın şiddetinin ve yaptırımın
biçiminin her olay özgülünde farklılık göstermesi kaçınılmazdır. Cinsel suçla mücadelede suç skalası
geniş olduğu gibi, yaptırım skalası da bu nedenle oldukça geniştir.
Transfobi, homofobi, bifobi gibi heteroseksist yaklaşımlar ideolojik mücadele konusu olduğu gibi, aynı
zamanda bu temelde işlenmiş suçlar ise cinsel suçlar kapsamında ele alınır.
Kadın özgürlük mücadelesi, kadına yönelik her türlü şiddet konusunda oldukça farklı yöntemleri
deneyimlemiş ve geliştirmiştir. Sosyalist Kadın Meclisleri cinsel suçla mücadele kapsamında bu
yöntemlerin tamamını içermekle birlikte, cinsel suç soruşturmasında hangi yöntemin hangi anda
kadınların ya da ezilen cinsel kimliklerin lehine sonuç doğuracağını gözetir.
Bu bağlamda tüm soruşturma süreci boyunca pozitif ayrımcı ilklerini tereddütsüz bir şekilde uygular.
Süreç boyunca suça maruz kalan kadının ya da ezilen cinsel kimliklerin dezavantajlı pozisyonlarını
bertaraf etmek için yöntemler geliştirir. Soruşturma sürecinde “Kadın beyanı esastır, aksini ispat
erkeğe aittir” ilkesini benimser.
Kolektif ve bireysel özsavunmayı savunur.
Sosyalist Kadın Meclisleri, cins özgürlükçü bakış açısını içselleştirme ve geliştirme perspektifiyle
hareket eder. Bu nedenle cinsel suçla mücadele ederken, kadının cinselliği üzerindeki baskıları
bertaraf etmeyi ve kadının cinselliği özgürce deneyimleyebilmesini de önemser.
Sosyalist Kadın Meclisleri; cinsel suça maruz kalan örgütlü kadınların ya da ezilen cinsel kimliklerin
suçluyu ifşa etmesini ideal bir yöntem olarak görmez. Mücadele anlayışımızda suçu duyurmanın
yöntemi, ilgili SKM örgütünün vereceği açıklama kararıdır. Cinsel suça maruz kalan örgütsüz
kadınların yapacağı ifşada kadının yanında yer alır.
Cinsel suç türleri
Cinsel şiddet: Kadınlara, çocuklara, LGBTİ+’lara karşı istenmeyen her türlü cinsel davranıştır. En
bilinen cinsel şiddet türleri olan tecavüz ve cinsel tacizin yanı sıra cinselliğin kontrol edilmesi,
denetlenmesi, ezilen cinsin ya da ezilen cinsel kimliklerin bu yolla aşağılanması ve küçük düşürülmesi
de bu cinsel şiddet kapsamına girer. Kadını, istemediği yerde, şekilde veya zamanda cinsel ilişkiye
zorlamak, kişiye cinsel içerikli sözler söylemek veya kişiyi cinsel içerikli sözler söylemeye zorlamak,
kadını çocuk doğurmaya ya da doğurmamaya zorlamak, ücret karşılığı sekse zorlamak, cinsel
organlara zarar vermek, kişiyi cinsel yönden aşağılamak gibi davranışlarla kişinin cinselliğini kontrol
altında tutup baskı uygulayan her türlü davranış.
Fiziksel şiddet: Tokat atmak, tekmelemek, iteklemek, bir şey fırlatmak, yumrukla veya bir nesneyle
vurmak, silah veya benzeri bir nesneyle zarar vermek ya da tehdit etmek, sağlık hizmetlerinden
yararlanmasına engel olmak gibi kişinin bedenine zarar verecek her türlü davranıştır.
Psikolojik şiddet: Hakaret etmek, aşağılayıcı söz söylemek, küçük düşürmek, kıskançlık yapmak,
tehdit etmek, kişiye kendisini yetersiz hissettirecek söz söylemek ya da davranışta bulunmak,
küfretmek, kişinin kendisini ifade etmesine engel olmak, kişinin hareket özgürlüğünü kısıtlamak,
kişinin aile üyeleri ve arkadaşlarıyla görüşmesini engellemek, kişinin istediği gibi giyinme özgürlüğüne
engel olmak gibi fiziksel bir baskı olmaksızın uygulanan ve ruh sağlığını etkileyen her türlü söz ve
davranıştır.
Ekonomik şiddet: Çalışmaya veya çalışmamaya zorlamak, kişinin gelirini kontrol altına almak, kişinin
parasına veya banka kartlarına el koymak, kişiyi borçlanmaya zorlamak, kişiye hiç para vermemek ya
da çok az para vermek, kişinin çalışmasını zorlaştıracak hareketlerde bulunmak, kişiyle ailenin gelir ve
giderleri hakkındaki bilgiyi paylaşmamak gibi ekonomik baskı içeren her türlü tutum ve davranıştır.
Dijital şiddet: Herhangi bir iletişin aracıyla yapılan ısrarlı takip, SMS göndermek ve kadından da
göndermesini beklemek, sürekli olarak cep telefonundan arayarak takip etmek, “neredesin” “konum
yolla” gibi sözlerle denetlemek, çıplak fotoğraf çekmek veya çekmekle tehdit etmek, bu görüntüyü
internet üzerinden yaymak veya yaymakla tehdit etmek, sevişirken rızayla kaydedilen bir görüntüyü
daha sonra tehdit unsuruna dönüştürmek, sosyal paylaşım sitelerindeki bilgileri denetlemek, “kimi
beğendin”, “kimi beğenmedin”, “kiminle arkadaşlık kuruyorsun” “onu arkadaşlıktan çıkar” gibi
baskılar kurmak, ya da sosyal paylaşım sitelerinde kadınlarla ilgili küçük düşürücü, hakaret veya nefret
içeren paylaşımlarda bulunmak.
Tüm bu şiddet türlerinin yanı sıra toplumsal gelişme ve cinselliğin yaşanış biçimlerinin değişmesine
göre başkaca şiddet türleri de tanımlanabilmektedir. Daha çok psikolojik şiddet başlığı altında
değerlendirilebilecek; ısrarlı takip, mansplaining, manterrupting, gaslighting gibi kavramlar da
sistematik hale gelmiş psikolojik şiddetin farklı biçimlerini oluşturmaktadır.
II. UYGULAMA
Her ESP ve SKM üyesi; ESP ve SKM kararlarına ve disiplinine uymak, politikalarını gerçekleştirmek için
tüm yetenek ve enerjisini harekete geçirmek, parti çizgisini, kadın devrimini savunmak ve
geliştirmeye çalışmakla görevli olduğu gibi;
Burjuva-feodal düşünce ve duyguların, erkek egemen düşünce ve davranışların, heteroseksizmin,
öğretilmiş kadınlık düşünce ve davranışlarının gerek kendi yaşamı, gerekse de örgüt yaşamı
üzerindeki etkilerine karşı mücadele etmek, Kadın, çocuk ve LGBTİ+’lara yönelik her türlü cinsel, fiziksel, psikolojik, dijital ve ekonomik şiddeti reddetmek ve erkek egemen zihniyetten kopuşmakla görevlidir.
SKM parti saflarında erkek egemenliğine karşı mücadele etmek, bütün parti üyelerinin cins özgürlüğü
ekseninde dönüşümünü yönetmekle görevli temel yönetici örgütümüzdür.
Cinsel suçlar kapsamındaki disiplin süreçleri SKM tarafından yürütülür. Bu konulara dair karar yetkisi
SKM organlarındadır. Soruşturma aşamasının ayrıntıları ile yaptırım ve ceza çerçevesi; parti
tüzüğümüzden ayrı olarak SKM tarafından hazırlanmış ve SKM Kongresi, Cinsel Suçlarla Mücadele
Konferansı ve SKM Genel Meclis tartışmaları ile oluşturulup, karar altında alınmış Cinsel Suçlarla
Mücadele Yönetmeliği’ne göre ele alınır.
1) Kadınlara, çocuklara ve LGBTİ+’lara yönelik her türlü cinsel, fiziksel, psikolojik ekonomik, dijital
şiddet ve istismar suçtur.
2) Cinsel suç öğrenildiği andan itibaren suç işleyen erkeğin bağlı bulunduğu SKM örgütüne bilgi verilir.
SKM örgütü beyan üzerine soruşturma komisyonu kurar. Komisyon alandaki SKM yönetimi tarafından
kurulur. Alanda SKM yönetimi yok ise SKM MYK soruşturma komisyonunu kurar.
3) Soruşturma yürütülen kişi hakkında tedbir uygulanır. Kişinin soruşturma süresince görevleri
dondurulur ve aynı veya farklı bir alanda yeni görevler alamaz.
Beyan edilen suçun niteliğine göre soruşturma sürecinde tedbir farklılaşır. Gerekli hallerde
soruşturma başladığı andan itibaren, suçlanan kişi hakkında parti ortamlarına girmeme, bazı yerlerde
bulunmama türünde uzaklaştırma kararı verilebilir.
4) Savunmalar yazılı verilmek zorundadır. Yazılı savunmasını vermeyen kişi ile ilgili ortaya çıkan tüm
beyanlar doğru kabul edilir.
Soruşturma komisyonu topladığı verileri üç hafta içerisinde ilgili SKM örgütüne yazılı olarak sunmakla
yükümlüdür. SKM örgütü bir hafta içerisinde soruşturmayı karara bağlar. Suçun öğrenildiği anla
kararın verildiği zaman aralığı bir ayı geçemez. Soruşturma ancak iki ay uzatılabilir.
5) Parti tüzüğümüz ve teamüllerimiz gereğince disipline aykırı hareket edenler hakkında; uyarı,
kınama, ağır ihtar, geçici görevden alma, alt göreve verme, süreli ve süresiz olarak yönetici görev
vermeme, üyelik ilişkisini süreli olarak dondurma, üyelikten çıkarma, üyelikten çıkararak teşhir ve
tecrit etme cezaları verilebilir.
Sosyalist kadınlar olarak geride kalan deneyimimiz ve oluşan teamüllerimiz doğrultusunda parti
tüzüğüne ek olarak cinsel suç işleyenler hakkında ise; ağır ihtar, geçici görevden alma, süreli-süresiz
olarak yönetici görev vermeme, parti üyeliğinden süreli çıkarma, parti üyeliğinden kesin çıkarma,
üyelikten çıkararak teşhir ve tecrit etme gibi ceza ve yaptırımlar uygulanır. [Ağır ihtar uyarı-ihtar
cezasından farkıdır. Ağır ihtar alan biri benzer bir suç işlediğinde yaptırımı üyelikten çıkarma olmak
zorundadır]
a- Tecavüz suçu işleyen hakkında parti üyeliğinden kesin çıkarma kararı verilir, teşhir edilir ve parti
ortamlarına alınmaz.
b- Özel alan dahil olmak üzere kadınlara, çocuklara, ezilen cinsel kimliklere dayak, darp vb. tipte fiziki
şiddet uygulayan parti üyesi üyelikten çıkarılır.
c- Sözel ya da fiziksel cinsel taciz suçtur.
Cezanın niteliği, somut duruma göre belirlenir.
Suçu işleyen kişinin görev ve sorumluluklarına ve suçun niteliğine bağlı olarak; geçici görevden alma,
süreli-süresiz olarak yönetici görev vermeme, üyelik ilişkisini süreli olarak dondurma, üyelikten
çıkarma, üyelikten çıkararak teşhir ve tecrit etme gibi ceza ve yaptırımlar uygulanır.
Süreli olarak belirlenmiş tüm cezalar 6 aydan az olamaz.
d- Çocuklara yönelik cinsel istismar ve taciz suçunu işleyen parti üyesinin üyeliği son bulur, teşhir
edilir ve parti ortamlarına alınmaz.
6) Karara beyanda bulunan kadının ve hakkında yaptırım uygulanan kişinin de itiraz hakkı vardır.
Kadının ESP ve SKM ile örgütlü ilişki içinde bulunmaması karara itiraz hakkını engellemez. SKM bu
durumda kadınla ilişkisini kadın adaletinin ve kadın dayanışmasının bir görevi-parçası olarak görür.
İtirazı değerlendirecek merci; karar yerel SKM örgütü tarafından verilmiş ise SKM MYK; karar SKM
MYK tarafından verilmiş ise bir üst organ olan SKM Genel Meclisi’dir.
İtiraz 1 ay içerisinde karara bağlanır. Zorunlu hallerde bu süre uzatılabilir. Her durumda bu süre 2 ayı
geçemez.
7) SKM örgütü soruşturmanın her aşamasını ilgili ESP örgütüne aktarır. SKM Genel Meclisi ve ESP
Parti Meclisi yerel örgütlerde yürütülen soruşturmalar hakkında bilgilendirilir.
Soruşturma sonucunun ilgili parti organları ile SKM Genel Meclisi ve ESP Parti Meclisi’nde açıklanması
ilkesi esas alınır.
Gerekli görüldüğü koşullarda, ilgili devrimci kurumlara ve halka açıklama yapılır. Cezanın gerek
kamuoyuna gerekse de diğer parti örgütlerine açıklanması konusundaki inisiyatif ilgili SKM örgütüne
aittir.
Cezanın ilgili yerel örgütler ve temel parti yönetim organlarına (Parti Meclisi, MYK, bölge
koordinasyonları gibi) açıklanmadığı durumda gerekçeler somut olmak zorundadır.
8) Parti üyeliğinden kesin çıkarma cezası dışında bir ceza ya da yaptırım uygulanan erkekle, ceza
süresince rapor alma, durum denetimi, eğitim ve tartışma türündeki ilişki sürdürme süreçleri işletilir.
Süreli cezaların bitiminde erkekten cins raporu alınır. Raporun cezayı veren kadın örgütü tarafından
onaylanması halinde cezanın tamamlanmış olduğu kararı verilir.
Üyelikten çıkarma cezalarında; erkekle yeniden örgütlü ilişki isteminin değerlendirilmesi sadece üyelik
başvurusuna değil, vereceği cins raporuna bağlıdır. Raporun ilgili SKM örgütü tarafından onaylanması
gereklidir. Raporun onaylanması halinde istem SKM örgütüne iletilir. Cezanın kaldırılması yetkisi SKM
Genel Meclisi’ndedir. SKM Genel Meclisi’nin alacağı kaldırma kararı ile erkekle örgütlü ilişki
kurulabilir.
9) Cinsel suçla suçlanan parti üyesi hakkında bu yönetmelik uyarınca soruşturma yürütülür. Örgütlü
olduğu herhangi başka bir kurumdaki (sendika, dernek vb.) soruşturma süreci ve ceza, parti disiplin
soruşturması yerine ikame edilemez.
10) Parti taraftarı, aktivistlerine yönelik soruşturmalarda, yukarıda tanımlanan süreçler izlenir.
Cezalar, suçun niteliğine ve sistematik olup olmadığına göre belirlenir. Örgütlü ilişkiyi kesme, görev
vermeme, sosyal ortamlara almama, teşhir ve tecrit gibi ceza ve yaptırımlar uygulanır.
11) Kadın adalet ilkelerimiz ve bu yönetmelik; örgütsüz kadının suçu ifşa etmesini bir yöntem olarak
görür ve ifşa eden kadının karşısında konumlanmaz.
Örgütlü kadın bakımından ise; parti içinde cinsel suçlarla mücadele yöntemi ve soruşturma
mekanizmaları açık olduğu için ifşayı bireysel bir tutum olarak görür ve yöntem olarak kabul etmez.
Mücadele anlayışımızda suçu duyurmanın karşılığı kadın örgütünün vereceği açıklama kararıdır. Buna
rağmen ifşa tercihinde bulunan kadın yoldaşa karşı eleştiri hakkını saklı tutmakla birlikte, ifşa
sürecinin yanında yer alır.
12) LGBTİ+’lar arasındaki şiddetle ilgili olarak suça maruz kalan bireyin beyanı dikkate alınarak,
yukarıdaki soruşturma esasları benzer şekilde yürütülür.
13) Yukarıda tanımlanan hukuki yaptırımlar dışında, kadın adaleti kapsamındaki özsavunma ve fiziksel
cezalandırma biçimlerinin uygulanmasına yine kadın örgütü karar verir. Bireysel olarak özsavunma ve
fiziksel cezalandırma gerçekleştiren kadınlar SKM tarafından sahiplenilir.